Microplastics in cosmetica onderzocht; nog geen consensus Hoe vervelend het ook is dat er, hoe natuurlijk cosmetica ook is, nog steeds vervuilende materialen, zoals micorplastics, worden gebruikt. MetOlijf.nl doet er met haar leveranciers alles aan om continu – en bij elke levering - te verbeteren. Zo is Kálliston bij ons al een merk dat uitsluitend microplasticvrije producten heeft ontwikkeld.
Maar we hebben honderden clean-beautyproducten - sterker nog, bijna ons gehele assortiment is clean! Zoals onze complete zero-waste lijn, cosmetische oliën van Macrovita, onze geuren, body mists van Blue Scents en een heel scala aan crèmes, bodylotions en serums. Ook zijn we hard bezig met nieuwe merken die geen microplastics hebben.
Wat zijn microplastics?
Microplastics zijn minuscule deeltjes van synthetisch materiaal dat wordt gebruikt in cosmetica om de formule van een product te verbeteren. Denk hierbij aan verschillende vormen van acrylaat, maar ook de beruchte microbeads; je zag ze tot enkele jaren geleden in vrijwel elke synthetische scrub die je herkende aan de groene balletjes.Maar microplastics worden kleiner en kleiner - er zijn zelfs nanoplastics. Recentelijk is onderzocht dat het zelfs in het lichaam zit, echter is het aanmerkelijk dat dat bijvoorbeeld komt van levensmiddelen - en vooral de verpakking daarvan.
De grootste veroorzaker van microplastics zijn autobanden en synthetische kleding.
70% van alle kleding is van synthetisch materiaal gemaakt en microplastics komen keer op keer vrij in het afvalwater na elke wasbeurt.
Microplastics, voor 0,3% in cosmetica, maar vooral in de was
Maar microplastics zitten maar voor 0,3% in cosmetica; het zijn vooral een synthetische was draaien, sleepnetten in de zee, de manier waarop we producten consumeren en met verpakkingen omgaan en met andere vervuilende facotren, zoals het gebruik van wegwerpplastic, -tasjes en andere synthetische, onafbreekbare materialen.
De EU en microplastics
Daarnaast houden we ook de EU-wetgeving in de gaten. Uiteindelijk is het namelijk aan de autoriteiten om te bepalen wat kan, wat niet mag en wat verboden moet worden. Gevoed door kennis van de wetenschap, zonder onderbuikgevoel of dubbele agenda. Wij zijn sterk vóór een verbod op microplastics, maar omdat het zo’n lastig verhaal is om te kijken welke vormen van plastic verboden moeten worden, is het belangrijk om te kijken welke materialen schadelijk zijn - en welke materialen gewoon biologisch afbreekbaar zijn.
Want een ingrediënt op de ingrediëntenlijst kan volgens een scanner of app een microplastic zijn, maar het kan ook biologisch afbreekbaar, 100% natuurlijk zijn. Daarom staat er in de disclaimer van dergelijke apps altijd
considered to be (beschouwd als), met de simpele reden dat van een ingrediëntenlijst nooit af te lezen valt of een product wel of niet vrij is van biologisch afbreekbare stoffen.
De hoeveelheid van microplastics in de cosmetica-industrie
Hoezeer we het ook onwenselijk vinden dat we nog steeds in 92% van alle cosmeticaproducten wereldwijd microplastics vinden (
en dan alsnog bijdragen aan 0,3% van de totale vervuiling van de plastic soep, aldus een rapport van de Europese Commissie), is het eerst van belang om te kijken hoe de ingrediënten kunnen worden vervangen voor biologisch afbreekbare alternatieven, zonder dat de werkzaamheid van de producten verloren gaat.
Een zonnebrandproduct met stabiele
SPF kan (maar hoeft niet) instabiel worden zonder de juiste stabilisatoren. Mensen met ernstige
eczeem of psoriasis hebben altijd een
occlusive (vochtvasthoudend ingrediënt) nodig dat langzaam verdampt en het huideigen herstel aanwakkert; een vorm van siliconen is dan nog altijd de meest effectieve manier.
Tip: ben je op zoek naar zonnebrand zonder microplastics? Gebruik dan de BIOselect zonnebrand zonder microplastics. Heerlijk voor de huid én je bent goed beschermd.
Van rioolwater tot biologisch afbreekbare moisturizer voor mensen met eczeem
Want hoe goed bedoeld ook, er is nu nog geen enkel houtsnijdend, definitief verhaal. Een voorbeeld: enkele jaren geleden werd het siliconen ingrediënt
cyclopentasiloxane verboden in rinse-off producten (zoals shampoo en douchegel) omdat het schadelijk is voor het milieu. Echter is het ingrediënt niet verboden voor bodylotions en moisturizers. Waarom? Omdat het ingrediënt na een tijdje op de huid verdampt en het biologisch afbreekbaar wordt.
Blootstelling aan zuurstof en UV-licht maakt het ingrediënt na een tijdje afbreekbaar, waardoor dat ingrediënt in moisturizers wél is toegestaan.
Wat nu de voornaamste bron is van microbeads in cosmetica, zijn de kleine bolletjes in scrubs: die hebben wij nooit gebruikt. We zijn, vooral nu er steeds meer bekend wordt over microplastics in cosmetica, goed aan het kijken wat de allerbeste alternatieven zijn, zonder concessies te doen aan de kwaliteit van de producten.
‘Sceptische’ microplastics, bestaan die?
Er zijn apps en blogs die praten over ‘
sceptische’ microplastics. Maar wat is sceptisch? Een ingrediënt heeft een bepaalde functie en een bepaalde samenstelling, en dat kan nooit sceptisch zijn. Hierom gaat het of het een natuurlijke variant of synthetische variant betreft. Een voorbeeld hiervan is
PEG: polyethyleenglycol.
PEG: microplastic of niet?
PEG is een ingrediënt waar plastic van wordt gemaakt (PET-plastic, om precies te zijn), maar kan ook gewoon een reiniger zijn die biologisch afbreekbaar is. Maar niet alleen als reiniger is PEG als chemische verbinding erg effectief; het wordt gebruikt als moisturizer of als ingrediënt dat ervoor zorgt dat andere ingrediënten dieper in de huid kunnen trekken, zoals vitamine C.
PEG is niet zo eng als het lijkt
PEG wordt dus als intermediair gebruikt voor PET, maar is op zichzelf een poly-ether vloeistof om moisturizers, reinigers of vehicles voor andere ingrediënten van te maken. PEG op zichzelf is geen plastic en kan biologisch worden afgebroken. Er is zelfs een studie dat aantoont dat PEG
oxidatieve degradatie ondergaat. Maar een ingrediënt als carbomer dat wordt weggezet als microplastic, wordt door de fabrikant aangetoond als biologisch afbreekbaar (
zie filmpje van de fabrikant).
De veiligheid van PEG
Recentelijk is ook de veiligheid ter sprake gebracht, aangezien de productie van PEG onzuiverheden zou kunnen bevatten met schadelijke invloeden voor het lichaam. Echter zal je bij fabrikanten in de EU geen nare bijproducten aantreffen, wat PEG een
ongelofelijk veelzijdig, multi-inzetbaar veilig ingrediënt maakt. Studies die een verband leggen tussen het gebruik van PEG en toxiciteit en vervuiling gebruiken moleculaire groottes die vele malen groter zijn dan cosmetisch zijn toegestaan.
Zijn polymeren microplastic?
Ook kan je niet aantonen of een
copolymeer of polymeer een microplastic is of niet. Verschillende vormen van hyaluronzuur samen vormen een meervoudige verbinding (copolymeer), maar bindt het vocht in de huid.
Natuurlijke polymeren kunnen ook worden aangeduid als carrageenan, alginate, hyaluronic acid of polysacchariden. Ditzelfde geldt ook voor cellulose; dit kan wederom een synthetische (plastic-)variant zijn, maar ook een organische. Andere natuurlijke polymeren zijn onder andere zijde, wol en proteïnen.
Zelfs een INCI-ingrediëntenlijst toont niet aan wat microplastics zijn
De wettelijke ingrediëntenlijst op elke verpakking van een cosmeticaproduct, de INCI-lijst, laat niet helemaal zien of een product wel of geen microplastics bevat. Ingrediënten die zeker een plastic zijn, kan je er wel uithalen, maar dan weet je nog niet wat de diameter is (en hoe kleiner de diameter, hoe schadelijker voor het milieu), of het een natuurlijk of synthetisch polymeer is, welke vorm wordt gebruikt – en in welke hoedanigheid, of het verdampend of niet-verdampende siliconen bevat (want zoals eerder gezegd, er zijn siliconen, zoals
cyclopentasiloxane, die niet verdampen als je onder de douche staat en dus niet biologisch afbreekbaar zijn in rinse-off producten, maar wél als je het een tijdje op de huid hebt, zoals voor producten bij eczeem) en wat de ruwe materialen zijn die gebruikt zijn in de vervaardiging van de formule.
Kan een app aantonen of een product microplasticvrij is?
We krijgen weleens te horen dat sommige van onze producten microbeads bevatten, terwijl dat pertinent niet waar is. Dat komt omdat sommige apps meer dan 500 polymeren aanduiden als microbeads. Het Europees Agentschap voor Chemicaliën geeft zelf in hun disclaimer in bijvoorbeeld de populaire app Beat the Microbead aan dat de polymeren
mogelijk microplastics kunnen zijn. Bij die voetnoot staat (die bijna nergens leesbaar is)
“Not all uses of the polymers included in this list may meet the proposed microplastic definition. The INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients) name is sometime insufficient, as the phase of the material with the same INCI name may be different”.
Hoe zit het dan met de vraag: 'Waarom zit er microplastics in shampoo?'
Zo'n app geeft waarschijnlijk ook aan bij het ingrediënt
polyquaternium dat het microplastics zijn. Maar ook dat is lang niet altijd het geval. Polyquaternium, een ingrediënt dat het haar minder statisch maakt en mooi laat vallen, heeft nog te weinig data om uit te kunnen sluiten of het en hoe lang het erover doet om biologisch afgebroken te worden. In een zeer uitgebreide studie over
microplastics in het milieu, uitgevoerd in 2020 door Duis et. al., staat er over polyquaternium (een belangrijk ingrediënt in shampoos en douchegels) het volgende:
Experimentele gegevens over de verwijdering van PQ-6, -7, -10 en -16 tijdens de behandeling van afvalwater ontbreken. Een sterke sorptie van de positief geladen PQ's naar het negatief geladen zuiveringsslib zal echter waarschijnlijk leiden tot een effectieve verwijdering uit afvalwater. Dit wordt onderbouwd door het feit dat PQ-6 wordt gebruikt in de afvalwaterzuivering, waar het op efficiënte wijze gesuspendeerd materiaal uit de waterfase verwijdert [zie ook voetnoten 32 en 100, onderaan het artikel in de hierboven genoemde link].
De
Nederlandse Cosmetica Vereniging heeft in een zeer duidelijk betoog uiteengezet dat apps nóóit aan kunnen tonen of er gebruik gemaakt wordt van microplastics of niet.
Het maken van een cosmeticaproduct is meer dan het verzamelen van een aantal ingrediënten en het in een potje stoppen. Chemici zijn niet voor niets soms jarenlang bezig met het formuleren van één enkel product, waarbij niet alleen de effectiviteit, maar vooral de veiligheid voor mens en milieu in acht worde genomen. Want de EU is, gelukkig maar, bijzonder streng als het gaat om cosmeticaproducten. Je wil niet iets op je huid smeren wat gevaarlijk of slecht voor je is.
Ons standpunt: hoe cleaner, hoe beter – maar verandering kost ook tijd
Uiteindelijk gaat het bij MetOlijf.nl, maar ook hopelijk bij jou, maar om één ding: een gezond leven en een mooie, sterke planeet. Het is goed dat er steeds meer aan het licht komt over wat schadelijk voor de gezondheid en de planeet is, en niet. Vaststaat dat plastic de wereld ruïneert, en dat we met z’n allen, de fabrikanten voorop, moeten strijden voor betere formules. Dat doen wij ook door continu in gesprek te blijven met onze fabrikanten, maar ook met jou, onze klant.
Wat doet MetOlijf.nl voor een microplasticvrije toekomst?
MetOlijf.nl gaat voor microplasticvrije producten, maar kijkt wel naar een aanbod dat vooral werkt voor duurzame huidverbetering en prettige producten voor de lange termijn. Dit doen we door te kijken naar nieuwe merken, continu met fabrikanten het gesprek aan te gaan en te komen met steeds meer alternatieven op microplastics, náást het huidige aanbod microplasticvrije producten.
BIOselect: helemaal vrij van microplastics
We staan niet stil en hebben daarom geïnvesteerd in twee nieuwe merken:
BIOselect Naturals en
BIOselect Organic. 100% vrij van (skeptische) microplastics, siliconen, minerale oliën en tot 100% biologische producten - zelfs zonnebrand. Wil je je routine helemaal plasticvrij gaan? Dan vinden wij BIOselect absoluut de allerbeste keuze.
Fabrikanten kunnen niet van de ene op de andere dag al hun formules omgooien. Want wat gebeurt er met de voorraad? Moeten miljarden producten vernietigd worden? Of moet er eerst worden afgewacht wat de wetenschap concludeert en welke regelgeving daarop gevoerd moet worden? Uiteindelijk leven we in een consumptiemaatschappij en is het belangrijk om bewust en duurzaam te consumeren.
MetOlijf.nl blijft zich inzetten in het verwijderen van alle microplastics in het aanbod. Dit doen we door continu op zoek te gaan naar de nieuwste ingrediënten, microplasticvrije alternatieven en het creëren van nieuw aanbod, terwijl we gestaag aanbod met microplastics uitfaseren.
MetOlijf.nl maakt zich hard voor een microplasticvrije wereld
Daarom zijn we er trots op dat MetOlijf.nl als eerste webshop in natuurlijke cosmetica shampoo bars aanbood op grote schaal en daarmee een revolutie heeft ontketend. Laten we nu verder kijken en alle bewezen plastics uitfaseren. Wij zijn er al mee aan de slag gegaan en een steeds groeiender aanbod vind je bij ons op de website. Je kan bij steeds meer producten op onze website checken of het product vrij is van microplastics. Ondertussen blijven wij het gesprek aangaan en kijken we naar alternatieven: producten mét microplastics zullen we stap voor stap uit het aanbod halen, als we nieuwe alternatieven hebben gevonden. Heb je aanvullende vragen of wil je meer clean beauty? Bekijk dan hieronder een deel van ons grote assortiment:
100% natuurlijke huidoliën om je eigen microplasticvrije cosmetica te maken
Clean gezichtsverzorging zonder microplastics
Shampoo bars zonder microplastics
Zero-waste, clean body bars zonder microplastics
Eau de toilette zonder microplastics
Kálliston; complete huidverzorging zonder microplastics
BIOselect: twee prachtige lijnen, helemaal vrij van (skeptische) microplastics
Wil je een huidverzorgingsadvies op maat, helemaal vrij van microplastics? Je hoeft ons alleen maar aan te spreken. Geef aan wat voor producten je zoekt, wat je huidtype is en we gaan direct voor je aan de slag en maken gratis en vrijblijvend een advies voor een huidverzorgingsroutine op maat.
